رسانه چیست

پیش از تعریف «رسانه» و بیان ویژگی های آن، باید توجه داشت که ارتباط نه تنها یکی از عناصر مهم و اساسی زندگی گروهی انسان است، بلکه سنگ بنای جامعه و هسته اصلی تشکیل ساختمان اجتماعی است; چه اینکه بدون ارتباط، هرگز فرهنگ پدیدار نمی گشت و بدون فرهنگ، جامعه لباس وجود بر تن نمی کرد. از این رو، در نظام های اجتماعی کوچک و بزرگ همانند خانواده، اجتماعات روستایی، شهری، کشوری و بین المللی، ارتباط در انتقال دانش ها و مهارت ها و نگرش و باورها و ارزش ها، نقش برجسته داشته است و می تواند به شکل گیری و تغییر شناخت ها، عقاید، ارزش ها و رفتار انسان منجر گردد. به همین دلیل، ارتباط به عنوان یکی از ابزارهای اصلی تغییرات اجتماعی و سیاسی مطرح است. روشن است که ارتباط خود به خود صورت نمی گیرد، بلکه نیاز به ابزار است. رسانه را ابزار ارتباط دانسته اند و در تعریف آن چنین گفته اند: «رسانه وسیله ای است که فرستنده به کمک آن معنا و مفهوم موردنظر خود (پیام) را به گیرنده منتقل می کند. به عبارت دیگر، رسانه، وسیله حامل پیام از فرستنده به گیرنده است. کتاب، روزنامه، مجلّه، عکس، فیلم، نوار صوتی و تصویری، رادیو، تلویزیون، ماهواره و... نمونه هایی از رسانه هستند.»

البته ارتباط گاهی کلامی است که در آن پیام ها در قالب رمزهای کلامی به صورت شفاهی و یا به شکل نوشتاری منتقل می گردد و گاه ارتباط غیرکلامی است که در قالب رمزهای غیرکلامی مثل طرّاحی، نقاشی و موسیقی منتقل می گردد.

ارتباط به لحاظ تعداد افراد درگیر نیز انواعی دارد که در این نوشتار، نوع ارتباط جمعی آن مورد نظر است. «ارتباط جمعی» نوعی ارتباط است که در آن افراد زیادی ناآشنا، غیرمشخص و نامتجانس، که به آسانی قابل شمارش نیستند، مشارکت دارند. سخنرانی در مجامع عمومی و یا ارسال پیام از طریق برنامه های رادیویی، تلویزیونی و نشریات از این جمله است.

رسانه های جمعی علاوه بر ویژگی های مشترک، هر یک دارای مزیّت ها و محدودیت های خاص خود هستند. اما درباره ویژگی های مشترک وسایل ارتباط جمعی، سادنی مید می گوید: ویژگی های ذیل وسایل ارتباط جمعی را به ابزاری منحصر به فرد تبدیل کرده اند:

▪ تعداد گیرندگان وسایل ارتباط جمعی نسبتاً زیاد است.

▪ ترکیب گیرندگان بسیار متنوّع است.

▪ با ارسال پیام از طریق وسایل ارتباط جمعی، نوعی تکثّر پیام به وجود می آید.

▪ توزیع پیام سریع است.

▪ هزینه برای مصرف کننده کم است.

در میان وسایل ارتباط جمعی، روزنامه، رادیو و تلویزیون بیش از هر رسانه دیگری وقت افراد جامعه را به خود اختصاص می دهند و این به خاطر ویژگی هایی است که آن ها دارا هستند.

تلویزیون:

اگرچه تلویزیون بسیاری از ویژگی های یادشده روزنامه و رادیو را ندارد، اما از جهات دیگر، دارای خصوصیاتی منحصر به فرد است که آن را از سایر رسانه های جمعی، حتی روزنامه و رادیو، متمایز می سازد.

اول، بیشترین مخاطب این رسانه، قشر کودک و نوجوان هستند و با توجه به وقت زیادی که کودکان و نوجوانان ۳ـ۱۶ سال صرف دیدن برنامه های تلویزیونی می کنند، برنامه سازان آن را قادر می سازد با بهره گیری از برنامه های ارزشی و یا هر باور و ایده ای که خود تشخیص می دهند، رفتار فردی و اجتماعی آینده این مخاطبان را سمت و سو دهند; چه اینکه قشر مذکور در آینده ای نه چندان دور، در نقش های گوناگون اجتماعی ظهور کرده، همچون سرباز جبهه فرهنگی، هر چه را آموختند به منصه ظهور می رسانند.

دوم، رسانه مزبور توان بالایی در جهت پر کردن اوقات فراغت جوانان و حتی غیرجوانان دارد; چه اینکه می تواند با نشان دادن صحنه های تفریحی، ساعت ها افراد را به خود مشغول کند.

سوم، تلویزیون در کشور ایران بیش از رادیو و روزنامه مخاطب دارد; چون با پیروزی انقلاب اسلامی و برق رسانی به نقاط دورافتاده و شبانه روزی کردن برنامه های تلویزیونی و با توجه به ویژگی هایی که تصویر دارد، غالب افراد جامعه، حتی روستاییان رغبتشان برای تماشای تلویزیون بیش از رادیوست و این امر قابل مشاهده و ملموس می باشد. علاوه بر این، به خاطر رایگان بودن تماشای برنامه های تلویزیون (بر خلاف جوامع صنعتی که برای تماشای تلویزیون، باید حق اشتراک پرداخت کنند) و تنوّع شبکه ها (که فرد به دلخواه اجازه استفاده از هر کدام را دارد) این رسانه از روزنامه و خواندن آن ارزان تر است و با وجود سیستم «تله تکس»، حتی خبرهای نوشتاری را هم از طریق تلویزیون می خوانند.

چهارم، قدرت فوق العاده تصویر ـ به گونه ای که هر تصویری را برابر با هزار واژه دانسته اند ـ از دیگر ویژگی هایی است که رسانه هایی همچون روزنامه و رادیو ندارند. تلویزیون می تواند با بهره گیری از تصویر، بسیاری از ناگفتنی ها را به تصویر بکشد; بسیاری از ارزش هایی که به قلم و بیان نمی آیند، در تصویر متجلّی می گردند.

این ویژگی ها تلویزیون را رسانه ای پرقدرت ساخته است. امام خمینی(قدس سره) در این باره می فرماید: «دستگاه تلویزیون اگر آموزنده باشد، برای همه ملت آموزندگی دارد و اگر ـ خدای ناخواسته ـ انحراف داشته باشد، همه ملت را به انحراف می کشد

د) سینما:

سینما رسانه ای تصویری است که پیام خود را در قالب تصویر به همراه صدا در اختیار مخاطبان خود قرار می دهد، هرچند از لحاظ قدرت تأثیر شباهت زیادی با تلویزیون دارد، اما به سبب محدودیت هایی همچون مکان و نیز گرانی آن برای مخاطب، بسیار محدودتر از روزنامه، رادیو و تلویزیون است. اما به لحاظ تأثیر، بسیار اثرگذار است

منبع:www.aftabir.com.

رسانه ملی خویش را کنیم آباد!

نقد چهار نوع برنامه تلویزیونی

داستانی: مدار صفر درجه

سریال مدار صفر درجه به کارگردانی حسن فتحی از جمله سریالهای خوب و پرطرفدار تلویزیون بود که از شبکه یک پخش میشد.

موارد مثبت سریال

          1-      رو کردن اسنادی معتبر که به ارتباط شدید سران صهیونیسم و آلمان نازی می پردازد و نشان دادن خباثت صهیونیست ها تا آنجا که به همکیشان آزاد اندیش و فقیر خویش هم رحم نمی کنند از برجسته ترین نکات مثبت این اثر بود. کاری که هر هنرمندی حاضر نیست آنرا انجام دهد و خود را در معرض اتهامات صهیونیست ها قرار دهد.

2-      «مدار صفر درجه» از لحاظ طرح و  داستان، جذاب بوده و از نظر پردازش قوت خوبی داشت و شخصیت ها به خوبی مفهوم را برای مخاطب ترسیم می کردند. تنوع شخصیت ها و بازی خوب برخی بازیگران، از جمله «شهاب حسینی» (بازیگر نقش حبیب پارسا) و «پیر داغر لبنانی» (بازیگر نقش سرگرد فتاحی) جذابیت این اثر را دو چندان کرده بود.

3-      فضاسازی خوب دوران جنگ دوم در ایران و مجارستان و تصویر سالهای قبل از 1320 هجری شمسی در پاریس از نقاط قابل تقدیر سریال محسوب می شود.

4-      موسیقی این سریال متناسب بوده و آهنگساز محترم نیز بسیاری از مفاهیم دشوار از قبیل داغ عزیز و عشق را با موسیقی به جا، در ذهن مخاطب حک می کند. حتی سایت «BBC» به قوت موسیقی فیلم در حد آثار خوب هالیوود اشاره کرده است.

انتقادهایی از سبک و محتوای سریال

1.       دیالوگ: برخی دیالوگ های این سریال، غیر واقعی و باورناپذیر نوشته شده اند. درست است که دیالوگ نویس که همان کارگردان می باشد، سعی کرده با این دیالوگ ها فضای قدیمی سریال را برساند، اما استفاده از جملات غیر گفتاری و نامانوس، او را در رسیدن به آن هدف یاری نرسانده است. مخاطب، به راحتی در برخورد با شخصیت های داستان، متوجه می شود که فرد دیگری برای آنها دیالوگ نوشته است

2.       توجه به نوع عشق مطرح در این داستان: با توجه به اینکه مضمون اصلی فیلم بر محور عشق می باشد، تحلیل نوع نگرش کارگردان به مبحث عشق بسیار مهم است. باید این سؤال پاسخ بگیرد که عشق مورد نظر کارگردان چه ویژگی ها و خصوصیاتی دارد؟ شعر تیتراژ پایانی فیلم از همان قسمت اول به وضوح مضمون مسلط فیلم را که همان «عشق» تقریبا زمینی است، لو می دهد.

در این فیلم عشق حبیب به سارا، آنگونه نیست که حبیب به دلیل عشق به خدا بتواند از ان بگذرد، چرا که ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان در فقه اسلامی پذیرفته نیست. عشق دو طرفه سرگرد فتاحی و زینت الملوک، حتی پس از ازدواج زینت الملوک با سفیر ایران در فرانسه(همایون پناه) در کنار لباس ها و گریم غلیظ زنانه زینت الملوک و زوم های وافر بر چهره این زن جوان، بی توجهی کارگردان و نویسنده فیلم به قوانین شرعی و توجه او به عشقی فراتر از عقل و دین را می رساند. وب سایت «کریستین ساینس مانیتور« به نقل از «حسن فتحی» نویسنده و کارگردان فیلم همین مطلب را اورده است: «...خداوند انسان ها را آفریده است تا به یکدیگر عشق بورزند، صرف نظر از هر مذهب و دینی... شب ساختن اخرین قسمت سریال، شب سختی برای من بود، اما بسیار خرسندم که حبیب و سارا به هم رسیدند. روزهایی که مردم با فرهنگ های مختلف، با یکدیگر پیمان برادری می بندند و یکدیگر را در آغوش می کشند، بی شک خداوند نیز بسیار راضی و خشنود خواهد بود

مستند راز (راز رسیدن به آرزوها)

آیا از مشکلات زندگی خسته شده اید؟آیا به اندازه کافی پول ندارید؟ آیا از شغلتان ناراضی هستید؟آیا ماشین مدل جدید می خواهید؟آیا می خواهید صاحبخانه شوید؟آیا می خواهید ازدواج کنید؟ آیا می خواهید وارد دانشگاه شوید؟آیا زندگی تان دچار بحرانهای مختلف شده است؟ آیا تاکنون از خود پرسیده اید که بین افراد ثروتمند و فقیر یا افسرده و شاد و در کل بین انسان های موفق و ناکام چه تفاوتی وجود دارد؟ آیا می دانید چرا اکثر مردم در بیماری، فقر و گمنامی زندگی می کنند و بعضی ها قله های پیروزی را یکی پس از دیگری فتح می کنند؟ رازی در تاریخ بشریت وجود داشته، کشف شده، پنهان شده، گمشده و دوباره پیدا شده است.
تعدادی زن و مرد استثنایی این راز را کشف کردند و به عنوان بزرگترین انسان های روی زمین شناخته شدند .
کسانی همچون نیوتن ، گالیله ، داوینچی ، انیشتین ، آلفرد هیچکاک ، مادام کوری و ….

آیا موفقیت بیشتری میخواهید ؟آیا میخواهید میلیونر شوید ؟شما میتوانید به هرآنچه در زندگی میخواهید برسید ! یا هرکسی میخواهید بشوید ! راز بزرگ فاش میشود معجزه های زیادی در زندگی مردم دیده ام معجزات مالی و اقتصادی ! معجزات سلامتی ! و معجزات فکری و روابط ! این دسته از مردم یاد گرفته اند که چگونه این راز را در زندگی خود بکار گیرند.

تمامی اینها مسائلیست که در طی مستند راز مخاطب را به سمت خود میکشاند . در واقع هدف این مستند این است که راز موففقیت را به انسانهای عادی نشان دهد.این مستند که از شبکه چهار پخش شد مخاطب زیادی برای خود جمع آوری کرد. زیرا همه انسانها خواه ناخواه بدنبال زندگی بهتر هستند و مستند در واقع راه همین زندگی بهتر را به شما نشان می دهد!!!
مستند راز مفاهیم عمیقی از زندگی را پیش روی مخاطب قرار می‌دهد.
این فیلم با شعار “راز تمام مرزها را در می‌نوردد تا تو را بیابد” در سینماهای جهان اکران شد.
رازی که آرزو دارید تصور کنید.
در این فیلم برای تاثیر بیشتر دکتر جان دمارتینی(فیلسوف)، دکتر فرد آن ولف (فیزیکدان کوانتوم) ، باب دویل (نویسنده) ، بیل هریس ( روانشناس) ، دکتر جان هگلین (فیزیکدان کوانتوم) ، جیمز آرتور ری (فیلسوف) ، نیل دونالد والش (نویسنده) و … از این راز صحبت می کنند.
این فیلم مستند از مدت زمان یک فیلم داستانی بهره می‌برد و سعی دارد راز بزرگ جهان را آشکار کند.
راز لذت بی‌نهایت، سلامتی، پول، عشق و جوانی نامحدود.
به تصویر کشیدن جهان دانشمندان، نویسندگان و فلاسفه پیشگام در این مستند، راز، حیات را که طی قرن‌ها باعث موفقیت مشاهیری چون افلاطون، نیوتن، بتهوون، شکسپیر، انیشتن و غیره شده است را پیش روی بیننده تلویزیونی قرار می‌دهد.
درو هریوت در این فیلم مستند به خوبی تصاویر مختلف را در کنار هم قرار داده است که در مجموعه همگی درصدد القای شیوه درست زندگی به مخاطب هستند.

آنها افراد موفق را خیلی خوش شانس تصور می کنند و نمی دانند که موفقیت و خوشبختی نیز مانند هر کاری در این جهان اصولی دارد و در واقع مرز بین خوشبختی و بدبختی فقط یک راز است.
فیلم راز اثری است که با آنکه مدت زیادی از انتشار آن نگذشته است مورد توجه بسیاری از مردم و رسانه ها و راز قرن ها سفر کرده تا هم اکنون به دست ما رسیده است .
در این فیلم می آموزید شما تنها کسی هستید که زندگی تان را می آفرینید چون هیچ کس دیگر نمی تواند برای شما فکر کند.

وقتی چیزی را تجسم می کنید آن را پدید می آورید.
پس موقع تجسم همیشه روی نتیجه پایانی متمرکز شوید.
آنچه پس از دیدن این فیلم از شما بعنوان مخاطب انتظار میرود این است که تمام چیزهایی که میخواهید بدست آورید با قانون جاذبه؛

اما اینکه چند درصد از مرد این راز و قانون را حقیقی بشمرند و به آن عمل کنند و چند درصد آن را مسخره بدانند مساله ای جداست

انیمیشن : پورتن

این فیلم به‌طرز شگفت‌انگیزی احساس لذت‌بخش و نایابِ ارتباطی دوباره با یک دوستِ دوران کودکی را به شما منتقل می‌کند

هورتن صدای یک هو را می‌شنود! داستانی است درباره بقا. هورتن در تلاش برای محافظت از گرده از دست موجودات بدی که فکر می‌کنند اعتقاد او تهدیدی است برای شرایط موجود، محدودیت‌های استقامتی، انعطاف‌پذیری و طولی خرطومش را امتحان می‌کند؛ و از طرف دیگر شهردار باید مردمش را متقاعد کند که هوویل دوست نادیده‌ای به نام هورتن دارد که از آنها در برابر حملۀ دیگر ساکنان جنگل نول محافظت می‌کند.
جذابیت‌های این فیلم برای کودکان به مراتب بیشتر است. هوها مانند دوستان خیالی هستند که موجودیت‌ می‌یابند. زندگی آنها در دنیایی به اندازه یک ذره مطرح‌کننده این ایده است که هر فضای درونی به وسعت فضای خارجی است اما در ابعادی دیگر. دنیایی که هورتن از آن مراقبت می‌کند برای ساکنان جوان جنگل نول نیز تجربه‌ای از قدرت آفرینش و پذیرفتن احتمالات جدید است.
البته فیلم برای بزرگ‌ترها هم چیزی بیش از یک اثر نوستالژیک است: چون شرحی است بر شیرینی و سختی تصورات و ایده‌آل‌های دوران کودکی؛ که می‌گوید اگر همیشه آنها را با خود داشته باشید در زندگی قوی‌تر خواهید بود.

این کارتون هم به اندازه فیلم‌های ساخته شده از روی آثار دکتر سیس شلوغ‌وپلوغ است ولی با این حال جذاب و وجدآور است چون انیماتورها، دید و بینش اصیلی داشته‌اند که به دیدگاه اصیل منبع الهام‌شان پیوسته است.

تمام شوخی‌های کلامی فیلم درجه یک نیستند ولی اغلب غیرمنتظره هستند به‌ویژه وقتی هورتن ادای هنری کیسینجر و جان اف. کندی را درمی‌آورد. از لحاظ بصری هم فیلم به مانند چرخ‌وفلکی است که از سوار شدنش خسته نمی‌شوید. خالقان این اثر برای خلق آن زحمت زیادی کشیده‌اند و همین دلیل پویایی متمایز آن است. انیماتورها جنگل نول را با شخصیت‌های متعددی پر کرده‌اند. که اینها کارتون را برای مخاطبش لذت بخش تر میکند

در واقع این انیمیشن بلند نه تنها برای کودکان جذاب و دیدنیست بلکه برای بزرگسالان نیز مفرح و دوست داشتنی است.

مسابقه: پلکان

مسابقه پلکان از جمله پرطرفدارترین مسابقات تلویزیونی بود . این مسابقه که تمام بخشهای آن بر پایه اطلاعات عمومی بوده تاثیری مثبت بر مخاطب داشته. مخاطب این برنامه که در طی ساعات پخش در مقابل حجم بالای اطلاعات قرار میگرد هم پذایرای این اطلاعات میشود و هم همراه مسابقه هیجان و استرس دانستن انتهای مسابقه را تجربه میکند. این مسابقه برخلاف سایر مسابقات تلویزیونی کسل کننده و دارای یکسری بازی های بدنی تکراری نبود و مخاطب انتظار دیدن صحنه هایی که بزور در پی خنداندن او هستندٰ نیست. درواقع مخاطب یک سیر آرام را در حین مسابقه تجربه میکند. از نکات مثبت این برنامه اطلاعات مفیدی بود که به مخاطب ارزانی میشد. مجری این مسابقه با توجه به فضای خاص خود مسابقه انتخاب شده . آقای ممدوح انتخابی مناسب برای مجری گری این برنامه بوده.

زمان پخش این برنامه که بعدازظهر میبود زمانی مناسب برای گروه سنی پانزده تا بیست سال بود و همچنین زنان خانه دار. اما برای قشر جوان این زمان مناسب نبود. شاید انتخاب ساعات اولیه شب مناسبتر میبود تا مخاطب بیشتری جذب شود.