پیام کوتاه و فیدبک

به طور کلی نوع مخاطبان تلویزیون را می توان به دو گروه عمده تقسیم کرد مخاطبان واقعی و مخاطبان مجازی و رسانه ای . مخاطبان واقعی آن دسته از مخاطبانی هستند که بر اساس نیاز های درونی و انگیزه های شخصی برنامه ای را دنبال می کنند و مخاطبان مجازی و رسانه ای گروهی از مخاطبان هستند که خود تلویزیون آنها را پرورش داده و تربیت کرده است. به این معنی که آنها بر اساس انگیزه ها ی درونی خویش که به دلیل جاذبه های بیرونی یک برنامه به مخاطب آن تبدیل شده اند.در واقع شناخت مخاب برای آگاهی از نیازها و خواسته هایش اگر در جهت بهبود برنامه ها حرکت کند به مخاطب سازی خواهد انجامید . ارتباط دوسویه تلویزیون و مخاطب دقیقا در همین نقطه رخ می دهد. به این معنی که گاهی مخاطبان با انتقال خواسته ها و تقاضای خود به تلویزیون نوع و سطح عرضه برنامه ها را در جهت علائق خود تعین می کنند و گاهی تلویزیون با خلاقیت و نوآوری در شیوه عرضه خویش ، تقاضاهای تازه ای در مخاطبان ایجاد می کند.

بیراه نیست اگر بگوییم در رسانه‌های الکترونیک، مخاطب جای سردبیر را گرفته است و فرآیند دروازه‌بانی خبر، نه از سوی دبیران تحریریه و خبرنگاران، بلکه از سوی مخاطبان رسانه‌های الکترونیک صورت می‌گیرد.

مفهوم و انواع مخاطب

رسانه پژوهی اولیه متاثر از مدلی از ارتباطات بود که ارتباط را به عنوان فرآیندی خطی از انتقال "پیام ها" می نگریست. این مدل "محتوا" و"اثرات " پیام ها را مهم می دانست و قرار گرفتن مخاطبان را در معرض رسانه ها، همچون جمع ساده گزینش های مجزای افراد در نظر می گرفت.

مفهوم مخاطب در روزهای نخست گسترش پژوهش های ارتباطات جمعی، به جمع دریافت کنندگان همزمان در نقطه پایان فرآیند خطی انتقال اطلاعات اطلاق می شد. این مخاطبان معمولاً هدف تبلیغات و اثرگذاری رسانه ها یا عامه مردمی بودند که اخبار و برنامه های سرگرم کننده رسانه ها را می خریدند. برداشت فوق از مخاطبان به تدریج جای خود را به نگرشی از دریافت کنندگان رسانه ها داد که کم و بیش فعال، مقاوم در برابر اثرات رسانه ها و در پی علایق و خواسته ای خویش- با توجه به زمینه های فرهنگی و اجتماعی خود- بودند .فرآیند ارتباطی نیزبویژه بعنوان فرآیندی مشاوره ای، دوسویه و تعاملی، مجدداً مفهوم بندی شده است.

رویکردهای مختلف در تقسیم بندی مخاطبان

   مخاطب به مثابه یک بازار

   رویکرد فرهنگ سلیقه

   طبقه بندی براساس تجربیات اجتماعی

   رویکرد خرده فرهنگ ها

   رویکردشیوه زندگی

   رویکرد قومیت

   رویکرد جنسیت

   مخاطب" هواخواه

   تعریف مخاطب براساس کانال یا محتوا

   سنت ساختارگرا در سنجش مخاطبان

   سنت رفتارگرا(اثرات رسانه ها و استفاده های آن ها)

   سنت فرهنگی و تحلیل دریافت

   نظریه انتظار – فایده

   مدل کنش اجتماعی

   تقسیم بندی مخاطبان بر مبنای تمایزمتقابل بین گرایش و هدف

   طبقه بندی مخاطبان براساس نوع روابط اجتماعی

   طبقه بندی مخاطبان براساس درجه ویژگی های گروهی – اجتماعی

   طبقه بندی مخاطبان براساس کنترل مخزن اطلاعات و کنترل وقت و موضوع

   دسته خرسندی

   مخاطب سرسخت

   تقسیم بندی مخاطب برمبنای درآمد

   مخاطب رسالت مند

تلویزیون و دکترین های آن در غرب۱

تلویزیون به عنوان وسیله ای برای شکل دادن به افکار عمومی، با زیر پوشش قراردادن معضلات اجتماعی و مسایل مربوط به سیاست داخلی و خارجی ، وهمچنین با عرضه ی برنامه های تفریحی و نمایشی اش، نقش خود را می نمایاند. 

بدون توجه به نوع برنامه ای که ا تلویزیون پخش میشود، این وسیله ی ارتباطی در هر حال ملزم به ارائه ی یک پیام ایدئولوژیک است.  

تعدد وگوناگونی اشکال(forms)، روش ها و فنونی که به وسیله ی برنامه سازان به کار گرفته می شود، در واقع بیان گر مجموعه ای از اصول و گرایش های ایدئولوژیک غرب و یا به عبارت دیگر، مبین آن وظایف اصلی است که از سوی طبقه ی حاکم برای تلویزیو تعیین می شود. بدیهی است که هر سازمان تلویزیون، صرف نظر از اینکه در کدام کشور سزمایه داری عمل می کند و بدو توجه به اینکه آیا تلویزونی است تجارتی، غیر تجارتی و یا دولتی، ایدئولوژی خاص خود را، که مهر آن سازمان را بر خود دارد، دارا می باشد. این ایدئولوژی، منعکس کننده ی وضع ملی، فرهنگی و سیاسی خاص کشور مربوطه و همچنین بیانگر وضع خود سازمان تلویزیون است؛ اما مشخصات اساسی در تمام سازما های تلویزیون یکی است. به عنوان مثال برنامه های شبکه های تجارتی ایالات متحئه، برنامه های تلویزون های دولتی فرانسه، برنامه های BBC(غیر تجارتی) و برنامه های تلویزون آموزشی ژاپن، همگی نشان دهنده ی مسئله ی ایدئولوژیکی مشابهی هستند که معرف تمام رسانه های خبری بورژوازی است. 

تلویزیون و دکترین های آن در غرب 

ابتدای فصل پنجم